ރާއްޖެ އޭޓީއެމް އިން އަތް ދޫކޮލަން ގާތްވެސް ނުވޭ

ކޮންމެ ރަށެއްގައި އޭޓީއެމް ބެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތް ގައުމީ ބޭންކް އިން ވަނީ ފަށާފަ އެވެ. މި މަސައްކަތަކީ ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ކެމްޕޭންގައި ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ރަށަކަަށް ކުރި ދަތުރުތަކުގައި ގިނަ ރައްޔިތުން އެދުނު ކަމެކެވެ. އެ މަސައްކަތުގެ ދަށުން މިހާތަނަށް އަށް އަތޮޅެއްގައި މީހުން ދިރިއުޅޭ ހުރިހާ ރަށެއްގައި މިވަނީ އޭޓީއެމްގެ ހިދުމަތް ގާއިމްކޮށްފަ އެވެ. އަދި ކުރިއަށް އޮތް ދެތިން މަސްތެރޭ 56 ރަށުގައި އޭޓީއެމް ބެހެއްޓިގެންދާނެ ކަމަށް ގައުމީ ބޭންކް އިން ވަނީ ބުނެފަ އެވެ. މުޅިރާއްޖެ އޭޓީއެމް ވިއުގައިން ގުޅާޅަން ރާއްޖޭން މަސައްކަތް ފަށާފައިވާއިރު ގިނަ ބަޔަކު އުފައްދާ ސުވާލެއް އޮވެ އެވެ. ރާއްޖެ ޖިޑިޓަލް އަށް ދަތުރު ކުރާއިރު އޭޓީއެމްތަކެއް ބެހެއްޓުން މުހިންމު ހެއްޔެވެ؟ ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ ރަށެއްގައި އޭޓީއެމް ބަހައްޓާއިރު ދުނިޔޭގައި މި ހިދުމަތަށް އަންނަނީ ކޮން ބަދަލެއް ހެއްޔެވެ؟ 

މި ސުވާލުތަކުގެ ޖަވާބާ ހަމައަށް ދިއުމުގެ ކުރިން ދުނިޔޭގައި މިހާރު އޮޓަމެޓިކް ޓެލާ މެޝިން ނުވަތަ އޭޓީއެމްގެ ހިދުމަތް އޮތް ދަރަޖަ އާއި އޭޓީއެމްގެ ބޭނުން ރައްޔިތުން ކުރަމުންދާ ގޮތަށް ބަލައިލުން އެންމެ ރަނގަޅުވާނެ އެވެ. ދުނިޔޭގައި މި ވަގުތު 3.5 މިލިއަން އޭޓީއެމް ހިދުމަތުގައި ހުރިކަމަށްވެ އެވެ. ދުނިޔޭގައި އޭޓީއެމް އެންމެ ގިނައީ އަބާދީ އެންމެ ބޮޑެތި ގައުމުތައް ކަމަށްވާ ޗައިނާ އާއި އިންޑިއާ އަދި ރަޝިއާގަ އެވެ. އަދި ވޯލްޑް ބޭންކުގެ ހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުން ބޮލަކަށް އޭޓީއެމް ޖެހޭ އަދަދު އެންމެ ގިނަ ގައުމީ މަކާއޯ އެވެ. އޭޑީބީގެ ހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުން އެ ގައުމުގައި ކޮންމެ 100،000 މީހަކަށް 316.31 އޭޓީއެމް ޖެހެ އެވެ. އަދި ދެވަނާގައި އޮތީ އުރުގުއޭ އާއި ކެނެޑާ އެވެ.

ހިސާބުތަކުން ދައްކަނީ ދުނިޔެ ކިއުއާރުކޯޑާއި އަތަށް ގެންނަ އެންމެ އިޝާރާތަކުން ފައިސާ ދެއްކޭ އިންތިޒާމުތަކާ ދިމާލަށް ހިޖުރަކުރި ނަމަވެސް، މުޅިން އޭޓީއެމް ދޫކޮށް ނުލާ ކަމަށެވެ. މީގެ ސަބަބަކީ ރާއްޖެފަަދަ ދުރަށް އާބާދީ ބެހިގެން ގޮސްފައިވާ ވަކިވަކިން އުޅޭ ގައުމުތަކުގައި އޭޓީއެމްގެ މުހިންމުކަން އަދި ވެސް އޮތުމެވެ.

ދިވެހިންނަށް ބޮޑު ފަސޭހައެއް ގެނެސްދިން މި ހިދުމަތް ތައާރަފުކުރީ ނުވަ ބޭންކެއް ރާއްޖޭގައި ހިދުމަތް ދިން ނަމަވެސް ގައުމީ ބޭންކް، ބީއެމްއެލް އިންނެވެ. ބީއެމްއެލް އިން ރާއްޖޭގައި އޭޓީއެމް ހިދުމަތް ދޭން 2000 ވަނަ އަހަރު އިފްތިތާހުކޮށްދެއްވީ އޭރުގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަލްއުސްތާޛު މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމް އެވެ. ފުރަތަމަ މާލޭގައި ބެހެއްޓީ ފަސް އޭޓީއެމް އެވެ. އެއަށްފަހު އަތޮޅުތެރެއަށް އޭޓީއެމް ހިދުމަތް ދޭން ފެށުނީ އޭގެ ހަތް އަހަރު ފަހުން އެވެ. އަދި 2007 ވަނަ އަހަރު އެ މަސައްކަތުގެ ދަށުން 19 ރަށެއްގައި އޭޓީއެމް ބެހެއްޓި އެވެ.

މިދިޔަ ހަތަރު ވެރިކަމަށް ބަލާއިރު ކޮންމެ ވެރިއަކުން ވެސް އޭޓީއެމް އިތުރު ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރެއްވި އެވެ. މިގޮތުން ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ވެރިކަމާއި ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ވެރިިކަން އަދި ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި އޭޓީއެމްތަކެއް ބެހެއްޓި އެވެ. މިގޮތުން 2008 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން 2023 ވަނަ އަހަރާ ހަމަޔަށް އިތުރު 68 ރަށުގައި އޭޓީއެމް ހިދުމަތް ފެށި އެވެ. އަދި މިދިޔަ އަހަރު ނުވަ ރަށެއްގައި އޭޓީއެމް ހިދުމަތް ފެށި އެވެ. މިއާއެކު މިދިޔަ އަހަރު ނިމުނު އިރު މާލެ ފިޔަވައި މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްތަކުގެ ތެރެއިން ޖުމްލައެކު 96 ރަށެއްގައި އޭޓީއެމް ހިދުމަތް ދޭނެ އެވެ. މި ހުރިހާ ވެރިކަމެއްގައި އޭޓީއެމް ބެހެއްޓި ނަމަވެސް ގައުމީ ފެންވަރުގައި މުޅިރާއްޖެއަށް އޭޓީއެމް ބަހައްޓަން މަސައްކަތްތަކެއް ކުރައްވަމުން ގެންދަވަނީ ހަމައެކަނީ ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު އެވެ.

ހަވާ ފަޓާސް ބަރިއެއްހެން އޭޓީއެމް ބަހައްޓަމުންދާއިރު މިކަމުގެ ސަބަބުން އެއްވެސް ފައިދާއެއް ކުރޭ ހެއްޔެވެ؟

ރާއްޖޭގެ ގިނަ ރަަށްތަކުގައި ދިރިއުޅެނީ ހުސް ސަރުކާރު މުވައްޒަފުންނެއް ނޫނެވެ. އެހެންވެ ގިނަ ބަޔަކީ އެކައުންޓަށް ފައިސާ ޖަމާކޮށް ހަދާބައެއް ނޫނެވެ. އަމިއްލަ މަސައްކަތް ކުރާ ގިނަ ބަޔަކު ފައިސާ ގެންގުޅެނީ އަތްމަތީގަ އެވެ. ފޮރުވަނީ ކޮޓަރީގެ ކޮންމެވެސް ތަނެއްގަ އެވެ. އަދި މީހަކު އެކައުންޓަށް ފައިސާ ޖަމާކޮށްފިނަމަ މިހާތަނަށް ކަންތައް ވަމުން ދިޔަ ގޮތަކީ ދަތުރުފަތުރަށް ފައިސާ ދީގެން އޭޓީއެމް އޮންނަ ރަށަކަށް ދިއުމެވެ. މީގެ އެންމެ ކުޑަ މިސާލެއް މި އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހާ ހަމައަށްދެން ފެންނަން އޮތް މިސާލަކީ ކެޔޮދޫ އެވެ. އެ ރަށް ކައިރީގައި ޖެހިގެން އޮންނަ ފުލިދޫއަށް ދެވެނީ 200ރ. އަށެވެ. މިހާތަނަށް ކެޔޮދޫ މީހުން ފައިސާ ނަގަން ދިޔައީ މި ފައިސާ ހަރަދުކޮށްފަ އެވެ. އެކަމަކު ވާވު އެއްކޮށް އޭޓީއެމް ބަހައްޓާ ނިމުމާއެކު މި އަތޮޅުގެ ރައްޔިތުންނަށް ރަށުގަ ތިބެގެން މި ހިދުމަތް ހޯދެ އެވެ.

އޭޓީއެމް ހިދުމަތް ދިނުމާ ބެހޭ ގޮތުން ބީއެމްއެލްގެ ސީއީއޯ އަދި އެމްޑީ މުހައްމަދު ޝަރީފު ވިދާޅުވީ އޭޓީއެމް މަޝްރޫއުގެ ސަބަބުން ބޭންކަށް ވެސް މުހިންމު ފައިދާ ތަކެއް ލިބެމުންދާ ކަމަށެވެ. މިގޮތުން މި ހިދުމަތާއެކު ބޭންކުގެ ބްރާންޗް ކައުންޓަރުން ހިދުމަތް ހޯދާ ކަސްޓަމަރުން މަދުވަމުންދާކަން އޭނާ ފާހަގަ ކުރެއްވި އެވެ.

"މުވައްޒަފުންނަށް ކަސްޓަމަރުންގެ ގާތަށް ގޮސް ބޭންކުގެ އެހެނިހެން ހިދުމަތުގެ މައުލޫމާތު ދީ ބޭންކިން ނިޒާމަށް މީހުން އަހުލުވެރިކުރުމަށް މަސައްކަތްތައް ކުރެވޭނެ. އަދި އޭޓީއެމް މެދުވެރިކޮށް ބޭންކަށް ވަންނަ ފައިސާ އިތުރުވަމުންދާކަން ވެސް ފާހަގަކުރަން. މިއީ ގިނަ ރައްޔިތުންތަކެއް މާލީ ނިޒާމުގައި ބައިވެރިވަމުންދާ ކަމުގެ ހެއްކެއް،" ޝަރީފު ވިދާޅުވި އެވެ.

ޝަރީފު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ބޭންކްގެ އަމާޒަކީ އެއްވެސް ރައްޔިތަކު ބާކީނުކޮށް ހުރިހާ ރައްޔިތުންނަށް ހިދުމަތްދިނުން ކަމަށެވެ.

"އޭޓީއެމް ހަމައެކަނި ހުންނަން ޖެހޭނީ ވަކި ރަށްތަކެއްގަ ކަމަކަށް މިއަދު ދިވެހި ރައްޔިތުން ގަބޫލެއް ނުކުރާނެ. ގަދަ ވިއްސާރައިގައި ކަނޑު ހުރަސްކޮށް އެހެން ރަށަކަށް ދާން ޖެހުމަކީ ނުހަނު ބޮޑު ބުރައެއް. އަޅުގަނޑުމެން ބޭނުންވަނީ މިކަން ނިމުމަކަށް ގެނެސް މާލީ ކުރިއެރުމުގައި ހުރިހާ ރައްޔިތުން ވެސް ބައިވެރިކުރުވަން،" ޝަރީފު ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭޓީއެމްގެ ބޭނުން މުޅިން ކެނޑުނީއެއް ނޫނެވެ. އެ ހިދުމަތަށް އަދިވެސް ބޭނުން އެބައޮތެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ގައުމުތަކުގައި މި ހިދުމަތާ ދުރުވާކަން ފާހަގަ ކުރެވެ އެވެ. ނަމަވެސް އެއްވެސް މީހަކު ބާކީނުކޮށް އެންމެންނަށް ހިދުމަތްތައް ފުރިހަމައަށް ދެމުން ގެންދާ ގައުމުތަކުގައި އޭޓީއެމް ހިދުމަތް އިތުރަށް ތަރައްގީ ކުރަމުންވެސް ގެންދެ އެވެ. މިގޮތުން އެއް ގައުމަކީ ރާއްޖެ ޑިޖިޓަލް ދަތުރުގައި އެންމެ ބޮޑު އެހީތެރިކަމެއް ދެމުން ގެންދާ އެސްޓޯނިއާ ހިމެނެ އެވެ. އެސްޓޯނިއާއަކީ ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައިވެސް ޑިޖިޓަލް ހިދުމަތް ފުރިހަމަކޮށްފައިވާ ގައުމެވެ. ނަމަވެސް މި ގައުމުގައި އެންމެ އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހާ އާއި ޖިޑިޓަލް ވަސީލަތް ބޭނުންކުރަން ނޭނގޭ ރައްޔިތު މީހާ އަށް ވެސް ހިދުމަތް ހޯދޭނެ ގޮތެއް ހަމަޖައްސައި ދީފައި ހުރެ އެވެ.